Cây chanh dây còn có tên khoa học là passiflora Incarnata. Tên thường gọi khác là, chanh leo, mắc mát, lạc tiên hoa tím. Cây được tìm thấy chủ yếu các tỉnh phía Bắc. Hiện nay, cây được nhân giống và trồng nhiều trên khắp nước ta.
1 Đặc điểm của cây chanh dây :
* Thuộc dạng cây dây leo, sống lâu năm và phát triển mạnh, dây có thân tròn màu xanh đậm, mọc nhiều tua cuốn.
* Lá hình chân vịt, màu xanh mướt,tán lá rất dày, và trong ánh nắng đầy đủ, cây sẽ giữ được độ che phủ tốt ở tầng thấp.
* Cây chanh dây có hoa rất đẹp và thơm, được mọc từ nách lá. Hoa được thụ phấn nhờ các loài côn trùng cho ra trái.
* Quả của cây chanh dây có hình dạng như quả trứng, khi còn nhỏ có màu xanh lục, khi quả chín có màu ánh vàng hoặc tím sậm, quả có vị chua ngọt. Đặc biệt là có mùi thơm rất đặc trưng.
2 Cách trồng và chăm sóc cây chanh dây :
Cách trồng
* Đất phải đủ chất dinh dưỡng và độ tơi xốp, để giúp cây phát triển thoát nước tốt, cây có thể chết dần nếu môi trường thoát nước chậm và quá ẩm ướt.
* Trồng cây ở vị trí có đầy đủ ánh nắng mặt trời, đặc biệt là ở những nơi có khí hậu mát mẻ hơn. Ở những vùng nóng, bảo vệ khỏi ánh nắng buổi chiều bằng lưới che nắng thái lan có thể hữu ích.
* Phải có đủ chỗ và giàn leo cho cây chanh dây.
Chăm sóc
* Ở những vùng không có sương giá, cắt tỉa sau thời kỳ đậu quả chính.
* Ở tất cả các khu vực khác, cắt tỉa không muộn hơn cuối mùa đông hoặc đầu mùa xuân. Loại bỏ phần mọc già hơn, mọc lộn xộn và các đầu mút cuối để khuyến khích sự rậm rạp.
* Khi hoa và quả được tạo ra vào mùa mới, việc cắt tỉa là không cần thiết, nhưng nó sẽ cải thiện sản lượng quả.
* Bón thêm phân NPK giúp cây ra quả tốt.
3 Công dụng cuả cây chanh dây :
Tăng cường hệ miễn dịch
* Trong chanh dây chứa hàm lượng cao vitamin C, vitamin A và các axit amin như prolin, valin, tyrosin, treonin, arginin… thúc đẩy hoạt động của bạch cầu, chống lại các nhiễm trùng gây ra bởi vi khuẩn và virus. Đồng thời, các chất này còn có công dụng chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh hơn, ngăn ngừa được một số bệnh vặt thông thường.
Ngừa bệnh hô hấp
* Trong trường hợp bạn mắc các bệnh liên quan đến đường hô hấp, chanh dây sẽ phát huy tác dụng như một loại thuốc bổ phế tự nhiên. Nước chanh dây sẽ giúp bạn giảm bớt các triệu chứng khó chịu như đờm trong cổ họng, hen suyễn, ho khan hoặc khó thở.
* Nhiều nghiên cứu cũng đang tận dụng lợi ích của chanh dây như một phương thuốc trị liệu tự nhiên thay thế khi các bệnh nhân không đáp ứng với các đơn thuốc điều trị suyễn thông thường.
Cải thiện hệ tiêu hóa
* Chanh dây là loại thực phẩm hỗ trợ rất tốt cho hệ tiêu hóa do có hàm lượng chất xơ lý tưởng. Một ly nước với 25g chanh dây có chứa khoảng 2g chất xơ và phần lớn là chất xơ hòa tan. Chất xơ hòa tan trong phần ruột và vỏ chanh dây có thể hoạt động như một loại thuốc nhuận tràng, giúp cải thiện nhu động ruột, ngăn ngừa táo bón và giảm lượng cholesterol bằng cách bài tiết qua phân.
Giảm stress
* Kali và folate trong chanh dây có thể cải thiện sức khỏe của não bộ và làm giảm tình trạng stress và lo âu. Trong đó, kali có công dụng giúp điều tiết lưu lượng máu và tăng cường nhận thức, còn folate có thể ngăn ngừa bệnh Alzheimer và suy giảm trí nhớ.
* Ngoài ra, bạn cũng có thể bổ sung một số loại thực phẩm tự nhiên rất tốt cho não bộ như quả óc chó, dầu ô liu, cá mòi, bơ… kết hợp uống nhiều nước.
Giúp xương chắc khỏe
* Chanh dây rất giàu nguồn khoáng chất như magie, canxi, sắt và phốt pho có thể hỗ trợ cho sức khỏe của xương. Những khoáng chất trong chanh dây, khi kết hợp cùng với các nguồn khoáng chất dồi dào khác trong rau xanh và sữa có thể giúp duy trì mật độ xương và ngăn ngừa loãng xương.
* Một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng chiết xuất từ vỏ trái chanh dây còn có đặc tính chống viêm, có thể được sử dụng để làm giảm các triệu chứng viêm khớp.
Điều hòa lưu thông máu
* Nếu có dấu hiệu chân tay lạnh, sưng phù, nứt nẻ hay dễ bị mệt mỏi thì bạn cần phải nâng cao khả năng lưu thông máu ngay. Ngoài ra, tắc nghẽn lưu thông máu có thể dẫn tới rụng tóc, chóng mặt và đau đầu.
* Khi đó, bạn hãy tìm đến chanh dây ngay vì chất kali trong chanh dây có khả năng làm giãn mạch máu. Kali kết hợp với sắt và đồng có trong loại trái này cũng là những thành phần thiết yếu cho quá trình sản xuất các tế bào hồng cầu. Khi số lượng hồng cầu tăng, máu có thể lưu thông đến các cơ quan trong cơ thể dễ dàng hơn.
Giúp ngủ ngon
* Cây Chanh dây đặc biệt có lợi cho người bị mất ngủ hoặc bị chứng rối loạn giấc ngủ. Hợp chất alkaloids có trong chanh dây có thể giúp tĩnh tâm, an thần, giảm bớt bồn chồn lo âu và làm cho giấc ngủ sâu hơn.
* Bạn có thể uống một ly nước ép chanh dây vào buổi tối để giúp bớt căng thẳng và có một giấc ngủ ngon.
Hỗ trợ giảm cân
* Cây Chanh dây là một trong số những trái cây lý tưởng để giảm cân vì có ít calo, chất béo và natri. Mỗi 100g chanh dây chỉ có 97 calo cùng hàm lượng chất xơ cao sẽ nhanh làm đầy dạ dày của bạn và giảm cảm giác thèm ăn một cách đáng kể.
Giúp làm đẹp da
* Cây chanh dây là một nguồn cung vitamin A dồi dào, một dưỡng chất đặc biệt có lợi giúp làm đẹp cho da. Các chất chống oxy hóa khác trong chanh dây như vitamin C, riboflavin và carotene cũng giúp tăng cường sức khỏe của da và đẩy lùi các dấu hiệu của lão hóa.
* Tác dụng giữ ẩm và làm sạch da của chanh dây giúp nuôi dưỡng làn da, đặc biệt là da bị mụn, chống lão hóa da và chống viêm da.
Bảo vệ tim mạch
* Chanh dây rất giàu kali, một loại khoáng chất quan trọng giúp điều hòa huyết áp, làm thư giãn các mạch máu và tăng cường lưu lượng máu. Qua đó có thể làm giảm căng thẳng cho tim và cải thiện sức khỏe tim toàn diện.
* Chất flavonoid và axit phenolic có trong chanh dây cũng có thể giúp kiểm soát lượng cholesterol tốt hơn: tăng cholesterol tốt và giảm cholesterol xấu gây tắc nghẽn các động mạch, làm suy yếu hoạt động của tim.
Phòng ngừa ung thư
* Trong chanh dây có chứa rất nhiều chất chống oxy hóa giúp chống lại các gốc tự do gây ung thư. Chanh dây cũng là nguồn chứa vitamin A, flavonoid và các hợp chất phenolic khác giúp ngăn ngừa ung thư. Piceatannol, một hợp chất quan trọng khác được tìm thấy trong chanh dây cũng có thể hỗ trợ tiêu diệt các tế bào ung thư đại trực tràng.
Ổn định đường huyết
* Chỉ số đường huyết của thực phẩm (GI) thấp và hàm lượng chất xơ cao của chanh dây có thể hỗ trợ quá trình điều trị cho bệnh nhân tiểu đường. Chanh dây cũng rất giàu pectin, một loại chất xơ giúp bạn cảm thấy no mà không làm tăng lượng calo.
* Các nghiên cứu cho thấy chanh dây có thể được bổ sung trong chế độ ăn uống để điều trị bệnh tiểu đường do khả năng hạ đường huyết. Đồng thời, chanh dây cũng có công dụng làm giảm cholesterol xấu và cải thiện chức năng của insulin.
* Nếu bị tiểu đường, bạn có thể an tâm thưởng thức các món ăn hay thức uống từ chanh dây nhờ lợi ích giúp giữ mức đường trong máu ổn định.
Phúc Lộc –
cây giống khỏe mạnh